Bedoeling is om een aloud gebruik, dat door de opkomst van de industrialisatie in ongebruik was geraakt, in ere te herstellen. De fruittob komt tot ons uit oeroude tijden, toen elk een nog zijn eigen fruittuin had en misschien zijn eigen alcohol stookte. Of op zijn minst gezegd: toen elk dorp zijn eigen stokerij had.

  Alcohol is, samen met vet, pekel en suiker, één van de gekende conserveringsmiddelen uit de oude tijd. Welnu, onze voorouders, dragers van een belangrijke gastronomische cultuur, hadden een eigen manier van fruittob bereiding. We kunnen gerust stellen: er zijn omzeggens nooit twee dezelfde fruittobben gemaakt, hoewel er toch een zekere familietraditie in te bespeuren viel. Een fruittob is: een TOB . Dat of dit wil zeggen: een tobbe, een emmer, vat. Door begripsuitbreiding kunnen we zeggen: een vertinde - koperen, tinnen, houten, porseleinen, glazen, geglazuurde aarden - of verlakte ijzeren recipiënt, hoger dan dat het breed is, een soort pot met een inhoud variërend van 1 tot 10 liter . Een glazen pot staat erg decoratief maar moet extra tegen licht beschermd worden. Een tob dus om fruit te bewaren bij middel van alcohol. En zo ving men vroeger twee vliegen in één klap: men bewaarde fruit en schiep een delicieuze alcoholrijke drank.

Hoe gaat men te werk om een fruitob te creëren?

1. Recipiënt goed reinigen en luchtdicht afdekken.

2. Al naargelang de vorderingen van de seizoenen, de gekozen fruitsoorten laagsgewijze in de pot deponeren, bestrooien met suiker of honing (oppassen: zeker niet te veel) en onder jenever zetten van 38 à 40 °. Wat wachten, een nieuwe laag bestaande uit een andere fruitsoort aanbrengen en zo maar doorgaan tot de "tobbe" vol is.

3. Het spreekt vanzelf dat men met een fruittob alle richtingen uitkan. De smaak van de geestrijke drank zal afhankelijk zijn van de hoeveelheid en de aard van de gekozen fruitsoorten, van de hoeveelheid suiker of honing, van het gebruik van kruiden zoals, alsem, kamille, munt, citroenmelisse en pitten (oppassen: niet te veel) Pruimen ontpitten en in deeltjes snijden. Peren en appelen schillen en in stukjes snijden. De druiven pellen en ontpitten.

4. Na de laatste laag, de pot stevig sluiten en nog enkele weken wachten alvorens ervan te genieten.

39 ste INTERNATIONALE WEDSTRIJD "DE BESTE FRUITTOB 2014"

De keizerlijke Commanderie van de Edele Haspengouwse Fruyteniers en hun Gastronomie van St -Truiden richt met medewerking van het Stadsbestuur van St -Truiden, de Belgische Fruitveiling, de Veiling Haspengouw, de Veiling Bel'Orta, de internationale wedstrijd voor de Beste Fruittob en de wedstrijd Beste Oude Bereidingen. Ook dit jaar, geïnspireerd door de Europese gedachte, wordt de 39 ste uitgave van de internationale wedstrijd voor de beste fruittob 2014 in het kader van de Euregio gesteld.

Wedstrijd reglement.

1. Slechts inheemse fruitsoorten en eventueel inheemse kruiden mogen gebruikt worden.

2. De te gebruiken suiker moet inheemse suiker zijn, met uitsluiting van rietsuiker, bloemsuiker, vanillesuiker, enz . Inlandse potsuiker mag dan wel gebruikt worden.

3.Als alcohol mag enkel inlandse jenever, inlandse brandewijn of speciale fruittob jenever gebruikt worden met een zo hoog mogelijk alcoholgehalte best 38 à 40°.

4. Het spreekt vanzelf dat de deelnemers volop mogen experimenteren, zoals bv. door het aanwenden van pitten uit inheems fruit om een apart "bouquet" te verkrijgen.

5. Het gebruiken van de wildvorm van onze eigen inlandse fruitsoorten is toegestaan.

6. De fruittobben dienen binnengebracht te worden in de academiezaal Sint Truiden Plankstraat 18 3800 Sint Truiden op zaterdag 22 november 2014 van 14 : 30 uur tot 17 : 00 uur.

7. Een onafhankelijke jury, bestaande uit bevoegde personen, zal de fruittobben beoordelen op maandag 24 november 2014.

8. De prijsuitreiking heeft plaats in de Academiezaal St -Truiden Plankstraat 18 3800 Sint Truiden op vrijdag 28 november 2014 om 19 :00 uur.

9. Hierop zullen alle deelnemers schriftelijk worden uitgenodigd.

10. Er wordt over de prijskamp geen correspondentie gevoerd. De beslissing van de jury is gemotiveerd en onherroepelijk.

11 Deelnameprijs: € 5 per deelnemende tob

12. Schade/verlies: door de afgifte en aannemen van de fruittob en de Oude bereidingen ontstaat er geen contract van inbewaargeving/inbewaarneming. De Commanderie zal de ontvangen recipïenten met de meeste zorg behandelen. De Commanderie, nog een van haar leden kan op geen enkel ogenblik aansprakelijk gesteld worden voor opgelopen schade en/of verlies.

HET WINNEND RECEPT VAN 1996 (gemaakt door mezelf)

Fruittob opbouwen met fruit en dezelfde verhouding fruit/suiker aanhouden nl. 50%.

750 gr bosbessen + 380 suiker

400 gr kersen Hedelfinger + 200 gr suiker

200 gr rode bes + 100 gr suiker

150 gr cassis of zwarte bes + 75 gr suiker

300 gr wilde braambes + 150 gr suiker (na 3 weken verwijderen)

300 gr noordkrieken + 150 gr suiker

150 gr witte bes + 75 gr suiker

300 gr stekelbes + 150 gr suiker

200 gr rode en witte druiven samen + 100 gr suiker

De fruittob is opgebouwd in een afsluitbare plastiek emmer. Een keer per week oproeren om de suiker te laten oplossen. Zorgen voor voldoende jenever op de vruchten ongeveer een 5 cm hoger dan de vruchten, zoniet bij vullen met verse jenever van 30 vol %. De emmer werd bewaard in de koelkast om gisting te voorkomen.

Enkele bedenkingen en raadgevingen van de jury.

Waarom geen jaar lang regelmatig vruchten verzamelen en omvormen tot een lekkernij?

Een fruittob maken. Een fruittob is een kunstwerk van geuren en smaken. In de loop van het jaar worden deze geur,kleur en smaakstoffen onttrokken aan het fruit en samengebracht in een tobbe. "De fruittob".

De kunst bestaat erin alle elementen van kleur, geur en smaak van het fruit tot een harmonieus geheel samen te brengen.

De kleur, geur en smaak zullen we aan het fruit onttrekken of extraheren door uit te logen (laten trekken) in alcohol. Het vraagt een gans fruitseizoen aandacht om de verschillende vruchten te verzamelen, maar het resultaat op het einde van het jaar is een lekkernij voor je huisgenoten en je beste vrienden.

Hoe beoordelen we een fruittob?

De kleur: men keurt en proeft ook met de ogen!!!

Een dieprode kleur is veel aangenamer en mooier om naar te kijken dan een bleke of lichtbruine kleur .

De helderheid: troebels, wazigheden en zwevend vruchtvlees ontsieren de drank.

De geur: voor we een slokje nemen om te proeven, nemen we de geur al waar.

Bij het proeven is de geur het eerste wat ons tegemoet komt.

Soms is het werkelijk een tegemoet komen, overweldigend.

Het kan aangenaam zijn, complex, eenzijdig maar ook afstotend.

De smaak: is toch altijd het belangrijkste facet van de fruittob en vraagt dan ook de meeste aandacht.

Het wordt een zoete drank. De zoetigheid hindert echter onze smaakpapillen bij het proeven. Het zoete overheerst gemakkelijk de andere smaakcomponenten, nl zuur en bitter. Daarom moet er voldoende zuur en veel smaakstoffen in de gebruikte vruchten zitten om een evenwicht te vormen met de zoete smaak. De zoetigheid mag nooit overheersen.

Keuze van de vruchten: Bij de keuze van de vruchten zullen we dus rekening moeten houden met alle facetten waarop een fruittob beoordeeld wordt.

Alles eens kort samengevat.

Presentatie: Kleur en helderheid moeten er zijn

Geur: onaangenaam - geen - weinig moeten te vermijden zijn - aangenaam - overweldigend - te veel mag eventueel

Smaak: een evenwicht zoeken tussen zuur, zoet en bitter.

De jury verkiest de laatste jaren echter iets minder zoet (men proeft dan beter de ingrediënten). Ze laat ook alleen fruit, alcohol en kruiden toe uit eigen streek, geen Ströh rum of vanillestokje e.d .

Ziezo dat is een streefdoel .........en nu aan het werk

Het kiezen van de vruchten: Bij het kiezen van de vruchten, nemen we alleen vruchten van gezonde struiken en smaakstoffen.

We plukken dan nog vruchten die volledig rijp en in de zon hangen.

Geen uitval fruit gebruiken, het is van minderwaardige kwaliteit.

Aardbei: absoluut nodig, maar weinig. De geur mag niet overheersen, dat is niet aangenaam.

Bosaardbei: verdient natuurlijk de voorkeur, is harder van structuur, niet doorsnijden.

Framboos: geeft een aangename geur en is zeer gewenst. Zeer stevige vruchten nemen.

Braam: idem. Gebruik liefst zoet wilde bramen. Ze geven veel aroma, zijn minder zuur maar smakelijker dan de gecultiveerde soorten.

Krieken en kersen: de hoofdbestanddelen van een fruittob zijn eigenlijk krieken en kersen: hier wordt de basis gelegd van de smaakstoffen, het zuur en de kleur. We gebruiken zure krieken (geen Waalse, zijn te bleek) om het zuur op peil te brengen. Tegelijkertijd hebben we veel smaak - en kleurstoffen.

Zwarte zoete kersen hebben nog meer smaak - en kleurstoffen, maar weinig zuur. We kiezen een vaste donkere soort.

Zwarte bessen of cassis: absoluut nodig. Geven een volle smaak en bovendien veel vit C. (is gezond en vermindert het bruine verkleuren of oxideren van het sap) Het opleggen van krieken en cassisbessen op jenever is een oud gebruik. Met één enkele vrucht kan men al een lekkere drank maken, maar met andere vruchten aangevuld wordt het veel beter.

Cassisbessen: Zijn bekend van de vele toepassingen van cassissiropen tot de vermaarde drank KIR. Het bewijst hoe belangrijk cassis is bij de smaakvorming van dranken. De looistoffen bij cassis stimuleren de smaakpapillen om actief te zijn bij het proeven. Ze zijn ook zeer belangrijke schakel in ons verteringsproces, maar dat is een ander verhaal. Er mag in onze fruittob tamelijk veel looistof zijn, meer dan in rode wijnen. Door de suiker wordt het bitter van de looistoffen gemaskeerd.

Rode bessen: goed rijp laten worden, steeltjes verwijderen.

Stekelbes: een vrucht met veel zuur en weinig kleur.

Pruimen: weinig

Bosbes: een prachtige vrucht, zeer veel kleur en smaak

Appel, peer en perzik: hebben wit vruchtvlees, dus geen bekoorlijke kleur, weinig

Druiven: 1 tros witte druiven en blauwe druiven. De druiven zijn laat in het seizoen rijp. Een paar vroege trossen plukken, dan kunnen ze voldoende lang trekken in de fruittob. Ze geven een zoete smaak en een aangenaam zuur.

Kruiden, vlierbloesem siroop: geeft een prachtige en bloemige geur

De basis is in feite al gelegd door krieken, kersen en cassis. Al de andere vruchten zijn nodig om het geheel, vollediger, rijker te maken zonder dat een geur of smaak gaat overheersen. Het zijn maar vleugjes die men van elke vrucht toevoegt, maar ze verrijken het geheel tot een brede waaier van geuren en smaken.

Opgelet: Het oog wil ook wat.

Een speciale prijs is voorzien voor de mooiste fruittob.

Een laatste toevoeging aan het wedstrijdprograma is het hercreëren van een oude fruitbereiding, steeds in gedachte houden dat men inlands fruit, inlandse suiker enz in gedachte houdt. Het kan gaan van een likeur, een siroop, stroop, gelei, confituur. Er zijn zo vel mogelijkheden.